Andrzej Niemczyk: Siatkówka to całe moje życie

2009-02-05 12:29

Andrzej Niemczyk z siatkówką związany jest od ponad pięćdziesięciu lat. Jako trener może pochwalić się licznymi sukcesami, takimi jak dwukrotne Mistrzostwo Europy z reprezentacją Polski seniorek, zdobycie Mistrzostwa Niemiec, Mistrzostwa Turcji, Pucharu CEV i wieloma innymi. Być może tych osiągnięć byłoby jeszcze więcej, ale przyszedł taki moment, w którym trener złotek powiedział „dość”. Postanowił zakończyć karierę trenerską, bo jak przyznaje, jest już trochę zmęczony.

– Decyzję o zakończeniu kariery trenerskiej podjąłem już jakiś czas temu. Nie ma co ukrywać - nie jestem już mężczyzną pierwszej młodości, skończyłem 65 lat, a to przecież wiek emerytalny. Praca trenera jest bardzo wymagająca, a w tym wieku nie ma się tyle siły, a przede wszystkim tyle zdrowia. Jestem już trochę zmęczony – tłumaczy swoją decyzję Andrzej Niemczyk.

Nazwisko Andrzeja Niemczyka kojarzone jest głównie ze „złotkami”. I nie ma się co dziwić, bo dwa tytuły mistrzyń Europy polskich siatkarek to przede wszystkim jego zasługa. Warto jednak przypomnieć, że główny producent złotek pracę trenerską rozpoczął jeszcze w trakcie kariery zawodniczej, będąc opiekunem drużyny juniorów Stali Mielec. Potem postawił jednak na pracę z zespołami kobiecymi. Stworzył od podstaw drużynę siatkarek ChKS Łódź, z którą awansował do I ligi i w 1976 roku zdobył Mistrzostwo Polski.

W latach 1975-1977 Andrzej Niemczyk pełnił funkcję selekcjonera reprezentacji Polski kobiet. Wprawdzie nie zdobył wówczas z drużyną żadnego medalu, ale czwarte miejsce w Mistrzostwach Europy w Finlandii (1977) to też nienajgorszy wynik. Potem postanowił wyjechać do RFN, gdzie w latach 1981-1989 prowadził kobiecą reprezentację tego kraju. W międzyczasie był też trenerem klubowego zespołu SV Lohhof, z którym kilkakrotnie zdobywał mistrzostwo i Puchar Niemiec. W 1981 roku sięgnął z tą drużyną po Puchar CEV. Kilkuletni epizod w swojej trenerskiej karierze Andrzej Niemczyk miał w Turcji, gdzie prowadził drużyny Eczacibasi Stambuł i Vakifbank Ankara, z którymi także odnosił sukcesy.

W 2003 roku Andrzej Niemczyk na dobre wrócił do kraju, by zająć się reprezentacją Polski kobiet. Pięć miesięcy po objęciu funkcji selekcjonera polskich siatkarek, pojechał ze swoimi podopiecznymi na Mistrzostwa Europy do Turcji. Wrócił z medalem – tym z najcenniejszego kruszcu. – Trzeba przyznać, że nasz pierwszy medal na Mistrzostwach Europy to spory fart. Wyniki pewnych spotkań ułożyły się dla nas o tyle szczęśliwie, że mogliśmy zagrać w finale. W nim nie było już jednak mowy o żadnym farcie, Polska była drużyną zdecydowanie lepszą od Turcji i zasłużenie sięgnęła po złoto.

Dwa lata po sukcesie w Turcji polskie siatkarki, prowadzone przez Andrzeja Niemczyka, obroniły tytuł najlepszej drużyny Starego Kontynentu, wygrywając Mistrzostwa Europy w Chorwacji.
– Na Mistrzostwa Europy do Chorwacji dziewczyny jechały z konkretnym celem, wiedziały, co sobą reprezentują, dlatego wygrywały mecz za meczem. Ten najważniejszy też wygrały i udowodniły, że w stu procentach zasłużyły na kolejny tytuł mistrzowski – podkreśla Andrzej Niemczyk.

Możnaby przypuszczać, że jak dwukrotnie zdobywa się mistrzostwo Europy, to receptę na sukces poda się „na tacy”. Andrzej Niemczyk twierdzi jednak, że jej nie zna. – Nie umiem podać recepty na sukces. Wszystko zależy przecież od wielu okoliczności. Oczywiście, pewne decyzje, które się podejmuje, przyczyniają się do odniesienia sukcesu, ale wiele rzeczy dzieje się niezależnie od nas i trudno je przewidzieć.

Andrzej Niemczyk słynął z tego, że swoim zawodniczkom niczego nie zabraniał, nie trzymał ich krótko, dawał dużo swobody. To, o dziwo, przynosiło pozytywne efekty.
– Moja metoda zdawała egzamin, a dziewczyny mi ufały. Najważniejszą rzeczą jest odpowiednie podejście, a każdą zawodniczkę trzeba traktować indywidualnie. Przyznam, że czytywałem nawet czasopisma kobiece, by lepiej zrozumieć kobiety – zdradza Niemczyk. – Pozwoliło mi to dowiedzieć się czegoś więcej o kobiecej naturze, wejść w ich sposób myślenia, więcej pojąć. Dzięki temu wiedziałem, jak na pewne rzeczy reagować.

Andrzej Niemczyk twierdzi, że także nowy trener reprezentacji Polski – Jerzy Matlak dobrze dogaduje się z kobietami i wie, jaką taktykę stosować względem swoich podopiecznych.
– Jurek może i wygląda na „krzykacza” na ekranie telewizora, ale tak naprawdę ma bardzo ojcowskie podejście, dba o każdą dziewczynę i te, które u niego grały, pozytywnie się o nim wypowiadają. Od początku był to kandydat, którego wspierałem, bo jest gwarantem wstrzymania regresu żeńskiej reprezentacji. Zdobył w końcu osiemnaście medali Mistrzostw Polski, a to o czymś to świadczy – chwali Matlaka „producent złotek”.

Czy Jerzy Matlak jest w stanie nawiązać do sukcesów Andrzeja Niemczyka i przywrócić blask „złotkom”, o tym przekonamy się już na tegorocznych Mistrzostwach Europy, które rozegrane zostaną w Polsce. – Podstawowym celem nowego trenera powinno być wyprowadzenie dziewczyn z dołka, ale przy okazji, kto wie, może uda mu się osiągnąć coś na Mistrzostwach Europy. Mamy w Polsce wystarczająco dużo zawodniczek, które są w stanie zdobywać medale. Nie ma się więc co załamywać, że nie będzie Małgorzaty Glinki czy Doroty Świeniewicz. W międzyczasie pokazało się klika naprawdę fajnych dziewczyn, które uzupełniły trzon reprezentacji i jesteśmy w stanie wystawić równorzędną dwunastkę. Zajęcie miejsca w pierwszej czwórce Mistrzostw Europy 2009 jest jak najbardziej realne – uważa twórca „złotek”.

Mimo faktu, że Andrzej Niemczyk zakończył karierę pierwszego trenera, nie zamierza brać rozbratu z siatkówką, bo to pasja jego życia. – Nie jestem już w stanie siedzieć od rana do wieczora na hali czy latać kilkanaście godzin samolotami, ale siatkówka sama w sobie nigdy mnie nie zmęczy, dlatego chce się nią dalej zajmować. To przecież całe moje życie – podkreśla Andrzej Niemczyk.

Rozmawiała: Aneta Stożek